Jak gotować i z czym jeść kupaty: najlepsze dodatki i sosy
Nie lekceważ kupatów. Mogą stać się niemal standardem zdrowego stylu życia, jeśli ugotujesz je z dynią i warzywami. Lub prawdziwe rock’n’rollowce wciśnięte pomiędzy bułki do hot dogów. Można je też dodać do babki, a nawet do budyniu Yorkshire.
O czym porozmawiamy w artykule:
• Czym są kupaty
• Jak gotować kupaty
• Jakie dodatki są idealne do kupatów?
• Jakie sosy podawać do kupatów
• Przepisy na dania z kupatami
• Hot-dogi z kupatami w piwie
• Gulasz warzywny z dynią i kupaty
• Kupaty w stylu imeretyńskim
• Babka z kiełbaskami i kurczakiem
• Pudding z Yorkshire
• Zupa ziemniaczana
• Kupaty w piwie
Czym są kupaty i jak je przygotować
Początkowo kupaty przygotowywano w górskich wioskach Gruzji, głównie z jagnięciny (obecnie najczęściej z wieprzowiny). Dokładnie umyte jelita wieprzowe nadziewano siekanym mięsem z posiekaną cebulą i ziołami i dzielono je na kiełbaski o długości 25 cm, dzięki czemu można je było szybko usmażyć na patelni lub na grillu. Podano go z zieloną cebulką, natką pietruszki, kolendrą i świeżymi warzywami.
Jak gotować kupaty
Kupaty można przygotować na różne sposoby: na patelni, w piekarniku, na grillu
Wydawałoby się, że wrzucasz go na patelnię i smażysz jak kiełbaski. Ale ci, którzy to zrobili, byli rozczarowani kupatami, ponieważ pękły i straciły cenne wnętrzności. Dzieje się tak dlatego, że przed smażeniem kupaty należy gotować przez 1–2 minuty. Następnie wyjmij łyżką cedzakową i dopiero wtedy włóż na patelnię z rozgrzanym olejem i smaż ze wszystkich stron na złoty kolor.
Nawiasem mówiąc, o grillowaniu. Należy to zrobić na małym ogniu, w przeciwnym razie kupaty szybko się spalą lub okażą się suche. Nie zapomnij o naoliwieniu rusztu grillowego, aby kiełbaski się nie sklejały.
Kupaty okazują się również bardzo smaczne w piekarniku. Pieczenie w rękawie lub folii zajmie 20–25 minut.
Jakie dodatki są idealne do kupatów?
W Gruzji kupatom towarzyszą wyłącznie zioła i sos (o czym później). Ale jeśli chcesz przystawkę, dobrym rozwiązaniem będą sałatki, puree ziemniaczane, płatki zbożowe i makaron. Do kupatów dobrze komponują się kalafior, brokuły, cukinia i bakłażan.
Jakie sosy podawać do kupatów
Najprostszy to mój ulubiony pomidorowy. A także satsebeli, tkemali, czosnek, a nawet narsharab. Ale możesz zrobić ciekawszy sos.
1. Śliwka z czosnkiem
Weź 300 g śliwek, gotuj w niewielkiej ilości wody przez 10 minut, następnie przetrzyj przez sito. Dodaj ząbek czosnku, 1 łyżka. l. oliwę z oliwek i zmiel w blenderze. Doprawić do smaku.
2. Pomidor z pieprzem
Piecz kilka dużych słodkich papryczek w piekarniku, aż się zrumienią. Przełożyć do torebki, ostudzić, usunąć skórkę i nasiona. Miąższ wymieszać z 300 g obranych pomidorów z puszki, ząbkiem czosnku i ziołami do smaku. Uderz blenderem. Doprawić mielonym czerwonym pieprzem i solą.
3. Zielony sos z pietruszką
Weź 500 g szpinaku, 100 g pietruszki, 30 g czosnku i włóż do miski blendera. Wlać sok z 1 cytryny i 2 łyżki. l. oliwa z oliwek. Zmiksuj blenderem na puree. Dodaj trochę soli.
Przeczytaj także
GRUPA MATERIAŁÓW
Sosy
Sos (od sosu francuskiego – sos) to płynna przyprawa do dania głównego. Sosy podaje się nie tylko do dań gotowych, ale wykorzystuje się je także w procesie ich przygotowania (czyli potraw gotowanych w sosie lub zapiekanych w sosie). Sosy znane są od czasów starożytnych (np. starożytne rzymskie garum, znane również jako liquamen, robione z małych sfermentowanych ryb, odpowiednik tajskiej nam pla i wietnamskiego nuoc nam). Każdy sos składa się z płynnej bazy oraz składników dodatkowych: warzyw, owoców, ziół, przypraw, ziół.
Przepisy na dania z kupatami
Kupaty można dodawać do innych dań. Z tych kiełbasek przygotowuje się dania gorące, przystawki, zupy, zapiekanki i ciasta. Wybraliśmy 5 ciekawych przepisów, które pozwolą spojrzeć na kupaty z nieco innej perspektywy.
Hot-dogi z kupatami w piwie
Oferujemy 3 różne opcje dodatków do hot dogów, ale możesz wymyślić własne. Kiełbaski poddusić w piwie z cebulą i przyprawami, aż będą prawie gotowe, następnie osuszyć i usmażyć na grillu lub patelni. Godną alternatywą dla bułek do hot dogów są mini bagietki lub włoskie podpłomyki panini.
Hot-dogi z kupatami w piwie
45 minut
Do przygotowania 12 porcji potrzebne będą:
• bułki do hot dogów – 12 szt.
• kupaty – 12 szt.
• piwo jasne – 900 ml
• duża cebula – 1 szt.
• masło – 40 g
• kminek – 1 łyżeczka.
• sól
Dla opcji 1:
• cebula średnia – 1 szt.
• ogórek – 1 szt.
• ogórek kiszony – 1 szt.
• Marchew koreańska – 100 g
• seler – 1 łodyga
• ketchup – 2 łyżki. l.
• ocet jabłkowy – 2 łyżki. l.
• sól
• świeżo zmielony czarny pieprz
Dla opcji 2:
• ogórek – 1 szt.
• cebula średnia – 1 szt.
• zielona cebula – 2 łodygi
• olej roślinny – 100 ml
• musztarda – 2 łyżki. l.
• ketchup – 2 łyżki. l.
Dla opcji 3:
• ser – 50 g
• pół słodkiej papryki
• liście sałaty – 4 szt.
• czerwona papryczka chili – 1 szt.
• Musztarda Dijon – 2 łyżki. l.
• majonez – 2 łyżki. l.
1. Na patelni rozgrzej masło i dodaj posiekaną cebulę. Posyp kminkiem, solą i gotuj na małym ogniu, mieszając, przez 5 minut. Dodaj kupaty i piwo i zagotuj na dużym ogniu. Zmniejsz ogień do małego i gotuj, obracając kupaty, przez 15 minut. Kupaty osusz papierowym ręcznikiem i smaż na patelni grillowej na złoty kolor.
2. Rozgrzej piekarnik do 200°C i piecz bułeczki przez 5-6 minut. Zrób głębokie nacięcie wzdłuż każdej bułki, nie przecinając jej do końca.
3. W przypadku opcji 1 cebulę pokroić w półpierścienie, włożyć do miski, dodać sól, pieprz i ocet jabłkowy. Wymieszaj, przykryj folią spożywczą i odstaw na 30 minut. Łodygę selera, ogórki kiszone i świeże pokroić w cienkie plasterki. Nasmaruj kawałki bułek ketchupem. Napełnij koreańską marchewką, selerem i ogórkami, dodaj kupaty, dodaj marynowaną cebulę.
4. W przypadku opcji 2 podgrzej olej roślinny w rondlu. Cebulę pokroić w grube półpierścienie i włożyć do głębokiego tłuszczu. Smażyć na złoty kolor, 3 do 4 minut, i wyjąć na talerz wyłożony papierowymi ręcznikami, aby ostygły i się rozpadły. Ogórka pokroić w paski. Drobno posiekaj zieloną cebulę. Ciepłe bułeczki smarujemy ketchupem, układamy w nich ogórek, cebulę i kupaty, polewamy musztardą, posypujemy chrupiącą cebulą.
5. W opcji 3 pokrój słodką paprykę w cienkie paski, a papryczkę chili w krążki. Zetrzyj ser na drobnej tarce. Kawałki bułki smarujemy majonezem, do każdej wkładamy sałatę, słodką paprykę i kupaty, dodajemy kilka krążków chili i odrobinę musztardy, posypujemy startym serem.
Przy okazji
Godną alternatywą dla bułek do hot dogów są mini bagietki lub włoskie podpłomyki panini.
Gulasz warzywny z dynią i kupaty
Niedrogie danie na rodzinny obiad w dni powszednie. Gulasz będzie szczególnie pyszny z sezonowymi warzywami, najlepiej oczywiście z własnego ogródka.
Gulasz warzywny z dynią i kupaty
1 godz. 10 min
Do przygotowania 4 porcji potrzebne będą:
• miazga dyniowa – 500 g
• marchewka duża – 1 szt.
• cebula – 1 szt.
• ziemniaki – 2 szt.
• wanny – 4 szt.
• koperek – 50 g
• czosnek – 3 ząbki
• gałka muszkatołowa – na czubku noża
• tymianek suszony – 1 łyżeczka.
• olej roślinny – 5 łyżek. l.
• sól
• mielony czarny pieprz
1. Dynię pokroić w dużą kostkę, ziemniaki i marchewkę w średnią. Obierz cebulę i czosnek. Cebulę siekamy, a czosnek kroimy w plasterki.
2. Włóż kupaty do wrzącej wody i gotuj przez 2 minuty. Na dużej patelni rozgrzej połowę oleju roślinnego. Dodać kupaty i smażyć na złoty kolor. Ułożyć na talerzu i pokroić w plasterki.
3. Umieść ziemniaki na tej samej patelni i smaż, mieszając, aż do połowy ugotowane. Umieścić na talerzu. Na tej samej patelni podsmaż na przemian marchewkę i dynię (dodaj odrobinę oleju roślinnego).
4. Na patelnię wlać pozostały olej, podsmażyć cebulę i czosnek. Zwróć do niego wszystkie smażone warzywa i kupaty. Sól, pieprz, dopraw tymiankiem i gałką muszkatołową. Wymieszaj i gotuj pod przykryciem przez 20 minut. Przed podaniem posyp posiekanym koperkiem.
Przy okazji
Warzywa na gulasz należy najpierw usmażyć osobno: w tym przypadku kawałki lepiej zachowają swój kształt, a danie będzie wyglądać bardziej apetycznie.
Uwaga dla gospodyni
Skład warzyw można zmieniać w zależności od pory roku i preferencji smakowych. Nie lubisz dyni? Użyj zestawu warzyw a la ratutouille: bakłażana, cukinii, pomidorów, słodkiej papryki.
Kupaty w stylu imereckim
Kupaty zrób to sam okazują się szczególnie soczyste i umiarkowanie tłuste, więc zwykle wszyscy je lubią.
Kupaty w stylu imereckim
1 godzina 30 minut
Do przygotowania 6 porcji potrzebujesz:
• tłusty miąższ wieprzowy – 700 g
• pulpa wołowa – 300 g
• smalec – 100 g
• cebule średnie – 2 szt.
• granat średni – 1 szt.
• czosnek – 2–6 ząbków
• mielony cynamon – 1/3 łyżeczki.
• berberys – 1 łyżeczka.
• sól, świeżo zmielony czarny pieprz
• gotowe jelita wieprzowe – 150 g
• olej do smażenia
1. Mięso wieprzowe i wołowe pokroić i posiekać siekierą możliwie najdrobniej. Posiekaj także smalec i cebulę. Czosnek rozetrzeć w moździerzu z solą na puree.
2. Wymieszaj mięso mielone, smalec, cebulę, czarny pieprz, cynamon i czosnek. Dodajemy odrobinę zimnej wody i dokładnie wyrabiamy rękoma, aż masa uzyska jednolitą konsystencję.
3. Obierz pestki granatu ze skórki i błon. Do mielonego mięsa dodać pestki granatu i berberys, ponownie delikatnie wymieszać.
4. Nafaszeruj jelita wieprzowe mięsem mielonym. Zagotuj wodę w rondlu i zanurz wanny we wrzącej wodzie na 1 minutę.
5. Na patelni rozgrzej tłuszcz i smaż kupaty ze wszystkich stron, około 25–30 minut.
Przy okazji
Nie martw się o pestki granatu w kąpieli: prawie nie będą wyczuwalne, ale ten „dodatek” znacznie poprawi ich smak.
Uwaga dla gospodyni
W Gruzji gotowe kupaty nawleka się na długi patyk i wiesza w ciemnym, chłodnym pomieszczeniu: w ten sposób można je przechowywać do 2 tygodni.
Babka z kiełbaskami i kurczakiem
Babka to tradycyjne danie kuchni białoruskiej, czyli zapiekanka z tartych ziemniaków ze smalcem i cebulą. Pobawiliśmy się tym przepisem dodając kurczaka i kupaty.
Babka z kiełbaskami i kurczakiem
40 minut
Do przygotowania 6 porcji potrzebujesz:
• ziemniaki – 1,5 kg
• pulpa z udek kurczaka – 500 g
• kupaty – 400 g
• cebula średnia – 2 szt.
• smalec – 250 g
• kminek – 1 łyżeczka.
• sól, świeżo zmielony czarny pieprz
• śmietana do podania
1. Zamrozić kupaty i kurczaka na 30 minut przed gotowaniem, aby ułatwić ich krojenie. Kupaty pokroić w koła o grubości 1–1,5 cm. Kurczaka pokroić na mniej więcej takie same kawałki.
2. Smalec pokroić w kostkę o boku 1 cm. Cebulę obierz i drobno posiekaj. Na dużej patelni umieść smalec. Postaw na średnim ogniu i odparuj tłuszcz. Gdy smalec nabierze złotego koloru, odcedź większość tłuszczu i zachowaj.
3. Na patelnię ze smalcem włóż kurczaka, zwiększ ogień, smaż kawałki na złoty kolor. Dodać kminek, kiełbasę i cebulę, smażyć kolejne 5 minut, często mieszając. Zdjąć z ognia.
4. Obierz ziemniaki i zetrzyj je na drobnej tarce. Dodać wytopiony smalec, sól i pieprz.
5. W…
