Domowe pieczenie chleba: z nasion, orzechów i alternatywnych mąk

Domowe pieczenie chleba: z nasion, orzechów i alternatywnych mąk

Jeśli już całkowicie zrezygnowałeś z pieczywa i ciastek lub dopiero to planujesz, a także chcesz dodać do swojej diety więcej zdrowego błonnika, nie możesz obejść się bez chleba. To pyszna, urozmaicona i niedroga alternatywa dla zwykłych przekąsek i wypieków, która pomoże Ci zbliżyć się o krok do zdrowego odżywiania. Niewątpliwymi zaletami pieczywa są także jego długi termin przydatności do spożycia, zwartość i niewielka waga – czyli to, czego potrzebujesz na szybką przekąskę w drodze lub w pracy.

O czym porozmawiamy w artykule:

• Trochę o historii chleba
• Metody wytwarzania chleba
• Chleb żytni
• Chleb warzywny
• Inne rodzaje chleba
• Chleb zbożowy
• Chrupiący, domowy chleb z mąki żytniej
• Chleb lniany z ziołami
• Ciastka z przyprawami i nasionami

Trochę o historii chleba

Pieczywo chrupkie uważane jest za zdrowszą alternatywę dla tradycyjnego pieczywa.

Pierwszy chleb pojawił się na długo przed naszą erą. Archeolodzy znaleźli skamieniałe kawałki suszonego chleba nawet w egipskich piramidach. Uważa się, że jest to jedna z pierwszych konserw w historii cywilizacji ludzkiej. W średniowieczu chleb suszono, aby przetrwać długie zimowe miesiące lub zabrać go w długą podróż.

Na początku XX wieku w USA zaczęto produkować suszony chleb na skalę przemysłową. W tym czasie modny staje się zdrowy tryb życia, aktywność fizyczna i prawidłowe odżywianie. Pieczywo chrupkie zyskuje sławę jako produkt zdrowy i niskokaloryczny oraz zdobywa rzesze fanów. Wraz z rozwojem nauki i technologii receptura chleba była stale udoskonalana, a asortyment zwiększany, dlatego dziś produkt ten cieszy się popularnością na całym świecie jako doskonała alternatywa dla chleba – wręcz superfood.

Metody wytwarzania chleba

W produkcji chleb wytwarzany jest dwiema głównymi metodami – wytłaczaniem i pieczeniem. A jeśli ta pierwsza wymaga specjalnej komory o temperaturze 300℃ i wysokim ciśnieniu, to druga wymaga jedynie piekarnika i/lub suszarki. Dlatego upieczony chleb można łatwo przygotować w najzwyklejszej kuchni.

Chleb żytni

Chleb żytni jest dziś uważany za najpopularniejszy. Są naprawdę bardzo smaczne i lubią je nawet osoby o bardzo konserwatywnych nawykach żywieniowych. Do zrobienia tych chlebów będziesz potrzebować mąki żytniej lub zakwasu, a także wody, oleju roślinnego, soli, opcjonalnie słodzika i wszelkich nasion lub orzechów, aby uzyskać jak najbardziej chrupiącą konsystencję.

Jako słodzik możesz wziąć cukier trzcinowy, miód naturalny, słodzik lub suszone owoce. Najlepiej sprawdzają się tutaj suszone śliwki, rodzynki bez pestek i suszone morele. Owoce opłucz, zalej gorącą wodą na około 20-30 minut, a następnie zmiel na puree. Orzechy lub nasiona posiekaj bardzo drobno. Można to zrobić za pomocą noża, wtedy konsystencja gotowego chleba będzie nieco nierówna lub zmiel go w blenderze. Następnym krokiem jest połączenie wszystkich składników, zagniecenie na cienkie lepkie ciasto, owinięcie folią spożywczą i pozostawienie na 30-40 minut. W tym czasie orzechy i nasiona zaczną wchłaniać wilgoć i lekko pęcznieją.

Ciasto chlebowe najwygodniej rozwałkowujemy poprzez folię spożywczą bezpośrednio na macie silikonowej lub papierze do pieczenia. Im cieńsza warstwa, tym bardziej chrupiący będzie chleb. Za pomocą ostrego noża pokrój rozwałkowane ciasto na kawałki o żądanej wielkości. W razie potrzeby posmaruj je ubitym białkiem lub galaretką skrobiową i posyp grubą solą morską, suszonymi ziołami prowansalskimi lub wędzoną papryką. Piec chleb w piekarniku nagrzanym do 170-200℃ z włączonym trybem konwekcji przez około 10-15 minut. Podawaj je całkowicie wystudzone z dowolnym dipem, pastą lub hummusem. Swoją drogą zamiast orzechów i nasion można użyć otrębów – w ten sposób uzyskamy najbardziej niskokaloryczną wersję pieczywa.

Chleb warzywny

Do warzywnego pieczywa chrupkiego możesz dodać nasiona, orzechy itp.

Drugie miejsce pod względem popularności zajmuje obecnie chleb warzywny z nasionami lnu, który jest również bardzo łatwy do przygotowania w domu. Jako bazę weź dowolne warzywa, które lubisz – pomidory, słodką paprykę, seler, marchew, cukinię itp. Jeśli lubisz jasne smaki, dodaj kolendrę, koperek, czosnek lub ostrą paprykę. Pieczona dynia świetnie sprawdza się także w pieczywie. Z grubsza posiekaj wszystkie przygotowane warzywa, a następnie zmiel je w blenderze na gładką masę.

Do kiełkowania potrzebne będą również nasiona lnu i żyta. Można je kupić w dużych supermarketach lub na targowiskach. Len należy najpierw opłukać i namoczyć w ciepłej wodzie na co najmniej 2 godziny, a najlepiej na całą noc. Ten składnik jest obowiązkowy; doda niezbędnej lepkości temu, co zasadniczo jest koktajlem warzywnym i zamieni go w rodzaj ciasta. Żyto również należy namoczyć i następnie posiekać razem z warzywami. Dodatek ten nada pieczywu przyjemny aromat świeżo upieczonego chleba Borodino.

Kolejnym obowiązkowym składnikiem jest tutaj olej – oliwkowy, orzechowy, dyniowy lub zwykły rafinowany słonecznik. Weź to, co pasuje do wybranych warzyw i to, co lubisz. Aby uzyskać bardziej chrupiącą konsystencję, dodaj także nasiona lub orzechy.

Następnym krokiem jest połączenie wszystkich składników i dokładne wymieszanie powstałego ciasta. Nie bój się, że wyjdzie płynny – tak właśnie powinno być. Pieczywo chrupkie warzywne gotuj w suszarce lub piekarniku w niskiej temperaturze przez około 6 godzin. Dokładny czas zależy zarówno od mocy suszarki, jak i grubości ciasta. Jeszcze gorący chleb pokrój na kawałki odpowiedniej wielkości za pomocą nożyczek kuchennych lub noża do pizzy. Należy je przechowywać w pojemniku ze szczelną pokrywką.

Inne rodzaje chleba

Ogólnie rzecz biorąc, chleb można przygotować z dowolnej mąki pełnoziarnistej, czy to gryczanej, owsianej, ryżowej itp. Technologia gotowania będzie taka sama jak w przypadku żyta. Mąka pełnoziarnista zawiera wielokrotnie więcej błonnika, mikroelementów i witamin niż zwykła mąka pszenna, dzięki czemu pieczywo jest sycące i zdrowe. Na kompletną przekąskę wystarczą 3-5 sztuk, co, jak widzisz, jest znacznie lepsze niż kilka cukierków lub paczka chipsów.

Przedstawiamy Państwu 4 sprawdzone przepisy na pyszne pieczywo.

Chleb zbożowy

Dzieci po prostu uwielbiają chleby zbożowe z sezamem, makiem i lnem. A dorośli zapewne chętnie chrupią od serca.

Chleb zbożowy

Do przygotowania 1 porcji potrzebujesz:

• płatki zbożowe – 120 g
• mąka żytnia – 120 g
• nasiona słonecznika – 50 g
• sezam – 40 g
• oliwa z oliwek – 3 łyżki. l.
• nasiona lnu – 1 łyżka. l.
• mak – 1 łyżeczka.
• sól – 1/2 łyżeczki.

1. W głębokiej misce wymieszaj nasiona sezamu, nasiona lnu, nasiona słonecznika, sól i mąkę żytnią. Dodać płatki, oliwę, 200 ml wody i dokładnie wymieszać.

2. Blachę do pieczenia wyłóż papierem do pieczenia lub matą silikonową. Rozłóż ciasto równą cienką warstwą i posyp makiem.

3. Piecz chleb w piekarniku nagrzanym do 160℃ przez około 20 minut. Następnie wyjmij blachę do pieczenia, pokrój ciasto na małe trójkąty i włóż z powrotem do piekarnika. Piec kolejne 15-20 minut. Następnie obniż temperaturę do 100℃ i susz chleb przez 30 minut.

Uwaga dla gospodyni

Papier pergaminowy musi być wysokiej jakości. To jest bardzo ważne. Aby chleb się do niego nie przykleił.

Przy okazji

Najlepiej te pieczywo lekko dosłodzić dobrym miodem.

Chrupiący domowy chleb z mąki żytniej

Dodaj do smaku orzechy, nasiona lub suszone owoce do domowego chleba żytniego. Dzięki temu za każdym razem na stole będzie nowe danie.

Chrupiący domowy chleb z mąki żytniej

Do przygotowania 10 porcji potrzebne będą:

• mąka żytnia – 200 g
• mąka pszenna – 200 g (najlepiej pełnoziarnista)
• masło – 100 g (lub 80 g oleju roślinnego lub 50 g masła plus 50 g oleju roślinnego)
• zimne mleko – 75 ml
• cukier – 1 łyżka. l.
• sól – 1 łyżeczka.
• dowolne wypełniacze (otręby, mak, len itp.)

1. Rozgrzej piekarnik do 200℃. Rozpuść masło. W głębokiej misce wymieszaj masło, cukier, sól, mleko i oba rodzaje mąki. Dodaj nasiona lub otręby.

2. Zagnieść sztywne, ale elastyczne ciasto. Jeśli robisz to w maszynie do pieczenia chleba, wybierz program „ciasto na pierogi”. Za 18 minut będzie gotowe.

3. Ciasto rozwałkować bardzo cienko (im cieńsze, tym bardziej chrupiący będzie chleb). Za pomocą widelca lub specjalnego wałka wykonaj otwory na całej powierzchni warstwy, a następnie pokrój ją w prostokąty, trójkąty, romby – według uznania.

4. Ułóż kawałki na blasze wyłożonej pergaminem i piecz w piekarniku nagrzanym do 175℃ przez około 15 minut. Gdy bochenki zaczną się złocić, włącz tryb konwekcji i piecz przez kolejne 5 minut.

Uwaga dla gospodyni

Zdecyduj sam, jaki olej roślinny wybrać do tych chlebów. Spróbuj ugotować je na oleju z oliwek lub orzechów włoskich.

Przy okazji

Takie pieczywo, pokrojone w małe kwadraty, będą idealną bazą do kanapek na świątecznym stole.

Chleb lniany z ziołami

Chrupiące pieczywo przygotowane według naszej receptury to doskonała alternatywa dla krakersów i chipsów.

Chleb lniany z ziołami

Do przygotowania 10 porcji potrzebne będą:

• nasiona lnu – 200 g
• otręby żytnie – 4 łyżki. l.
• pietruszka – 30 g
• oregano – 1 łyżeczka.
• bazylia – 1 łyżeczka.
• tymianek – 1 łyżeczka.
• sól – 1 łyżeczka.
• świeżo zmielony czarny pieprz

1. Siemię lniane zalać ciepłą przegotowaną wodą tak, aby przekroczyło objętość o 1,5 – 2 cm. Pozostawić na co najmniej 2 godziny, a najlepiej na całą noc. Len powinien całkowicie wchłonąć wodę i uzyskać konsystencję galaretowatą.

2. Do nasion lnu dodać otręby żytnie, przyprawy i drobno posiekane zioła. Dokładnie wymieszaj.

3. Blachę do pieczenia wyłóż papierem do pieczenia, posmaruj oliwą i posmaruj siemieniem lnianym na grubość 3-5 mm. Spłaszczyć mokrymi rękami.

4. Piec chleb w piekarniku nagrzanym do 180℃ przez około 35 minut lub w temperaturze 60℃ przez około 2 godziny. Aż do pewnej złotobrązowej skórki.

Uwaga dla gospodyni

Aby nadać chlebowi kaukaski akcent, pietruszkę zamień na kolendrę, a pozostałe przyprawy na chmiel suneli.

Przy okazji

Lepiej piec te chleby w piekarniku w trybie „góra-dół”, bez konwekcji.

Ciastka z przyprawami i nasionami

Chleby te idealnie nadają się do lekkich sałatek ze świeżymi warzywami, zup puree oraz po prostu do podwieczorku. Dzieci uwielbiają je posypane orzechami i brązowym cukrem.

Przygotowanie ciastek z przyprawami i nasionami

Do przygotowania 1 porcji potrzebujesz:

• mąka – 190 g
• woda – 100 ml
• pestki dyni – 3-4 łyżki. l.
• mak – 4 łyżeczki.
• sezam – 4 łyżeczki.
• kminek – 3 łyżeczki.
• olej roślinny – 15 g
• papryka – 2 łyżeczki.
• Zioła prowansalskie – 2 łyżeczki.
• sól – 3 g
• suche drożdże – 2 g

1. Wymieszaj drożdże, mąkę, sól, olej roślinny. Stopniowo dodawaj wodę. Zagnieść miękkie, elastyczne ciasto, przykryć folią spożywczą i odstawić do wyrośnięcia na 1,5 godziny.

2. Rozwałkuj ciasto cienką warstwą. Pozwól mu odpocząć przez około 10 minut.

3. Ostrożnie przełóż ciasto na blachę i wygładź. Lekko posmaruj białkiem jaja lub miodem rozcieńczonym wodą. Posypać przyprawami, przyprawami, orzechami, makiem, nasionami. Lekko dociśnij nasiona, przesuwając po wierzchu wałkiem do ciasta. Ciasto pokroić w paski.

4. Rozgrzej piekarnik do 180℃ i piecz chleb przez około 20 minut, aż uzyska złoty kolor. Studzimy na metalowej kratce i…