Co ugotować na Niedzielę Palmową
W Niedzielę Palmową chrześcijanie na całym świecie radują się z odrodzenia i triumfu życia. I chociaż święto przypada na okres Wielkiego Postu, co oznacza pokorę i umiar we wszystkim, w tym dniu przysługują prawosławnym przydziały żywności. Można jeść ryby, kawior, ciasta wielkopostne, warzywa i owoce, ale nadal zabronione jest mięso, drób, jaja i inne produkty pochodzenia zwierzęcego. Zastanówmy się, jak nakryć porządny i smaczny stół w Niedzielę Palmową, używając najbardziej znanych produktów.
O czym porozmawiamy w artykule:
- Trochę historii
- Naleśniki, zupa rybna, ciasta i nie tylko
- Czym można zastąpić jajka i masło?
- Przepisy
- Chrupiąca sałatka ziemniaczana
- Winegret z solonymi grzybami
- Białe ucho
- Wielkopostne kotlety rybne
- Ciasto z muksunem
- Gołąbki wielkopostne z grzybami i kaszą perłową
- Wielkopostna pizza z grzybami
- Podpłomyki wielkopostne z cebulą
- Wielkopostne naleśniki gryczane
- Wielkopostna Szarlotka
- Wielkopostne ciasto marchewkowe
- Najzdrowsza galaretka żurawinowa
Trochę historii
Według Ewangelii w Niedzielę Palmową Jezus wjechał do Jerozolimy. W wigilię tej daty miało miejsce zmartwychwstanie Łazarza, dlatego mieszkańcy miasta, spotykając Zbawiciela, na znak szacunku kładli przed nim gałązki palmowe i swoje ubrania. W naszym kraju wierzba stała się symbolem Wjazdu Pana do Jerozolimy, stąd nazwa święta.
Wierzący używają gałązek wierzby, aby powitać Zbawiciela, który pokonał śmierć. W czasie nabożeństwa zwyczajowo trzyma się je w dłoniach, następnie posypuje wodą święconą, przynosi do domu i przechowuje do przyszłego roku. W Niedzielę Palmową nie ma zwyczaju pracy, nie należy przeklinać ani się kłócić. Wręcz przeciwnie, cała rodzina powinna zebrać się, aby wspólnie zjeść świąteczny posiłek, porozmawiać i spędzić czas. I zdecydowanie musisz położyć gałązki wierzby na środku stołu.
Naleśniki, zupa rybna, ciasta i nie tylko
W Niedzielę Palmową na rodzinny obiad można podać kotlety rybne.
Tradycyjnie tego dnia na stole serwowano paszteciki rybne i naleśniki gryczane, które były przygotowane wcześniej. Często jadano także gołąbki z grzybami, kasze, sałatki z marynowanymi warzywami i desery wielkopostne.
Kotlety rybne, takie jak szczupak, dorsz czy mintaj, mogą być doskonałym daniem na rodzinny obiad. Nie można do nich dodawać jaj i smalcu, dlatego jako składnika wiążącego użyj kaszy manny lub namoczonego chleba. Dla dodatkowej soczystości można dodać cebulę smażoną na oleju roślinnym, a jako panierę użyć mąki kukurydzianej lub krakersów panko.
Na początek podajemy zupę rybną, kalię lub solankę rybną. Do dania można dodać zarówno czerwone, jak i białe gatunki ryb, a także ogórek kiszony, kapary, pomidory i świeże zioła.
Na świątecznym stole zawsze znajdzie się miejsce na ciasta wielkopostne, naleśniki nadziewane rybą, łosoś w galarecie, lekko solony lub wędzony itp.
Czym można zastąpić jajka i masło?
Pomimo zakazu produktów pochodzenia zwierzęcego, tego dnia na stole można postawić słodkie ciasta, pizzę, a nawet ciasto! Jajka w cieście łatwo zastąpić bardzo dojrzałymi bananami, masło dowolnym warzywem lub wysokiej jakości pastą bez „palmy”, a krem można przygotować z pastowatego tofu, zwanego także serem jedwabistym lub „serem z nerkowców”.
Aquafaba, czyli woda, w której gotowano rośliny strączkowe, może zastąpić białka jaj, na jej bazie przygotowywane są także chude majonezy i inne sosy. Nawiasem mówiąc, z dojrzałego awokado można zrobić zdrowy i smaczny majonez. Uwierz mi, to prostsze niż się wydaje.
Przepisy
Chrupiąca sałatka ziemniaczana
Sałatkę wielkopostną z chrupiącymi ziemniakami można postawić na świątecznym stole. Jest fantastycznie smaczna, bardzo prosta i zawsze odpowiednia.
Chrupiąca sałatka ziemniaczana
Do przygotowania 4 porcji potrzebne będą:
- małe młode ziemniaki (lub młode ziemniaki) – 500 g
- słodka papryka czerwona – 1 szt.
- cebula czerwona – 100 g
- łodygi selera – 2 szt.
- oliwa z oliwek – 5 łyżek. l.
- zielona cebula – 30 g
- koperek – 2 gałązki
- natka pietruszki – 2 gałązki
Do sosu:
- chudy majonez – 200 g
- Musztarda Dijon – 1 łyżka. l.
- biały ocet winny – 1 łyżka. l.
- sól
- świeżo zmielony czarny pieprz
1. Przygotowane ziemniaki włóż do rondla, zalej gorącą wodą i dodaj odrobinę soli. Postawić na dużym ogniu i doprowadzić do wrzenia. Gotuj na małym ogniu przez 15 minut. Spuścić wodę.
2. Rozgrzej piekarnik do 190°C. Nasmaruj blachę do pieczenia 1 łyżką. l. oliwa z oliwek. Rozłóż ziemniaki i delikatnie rozgnieć każdą bulwę za pomocą tłuczka do ciasta. Sól, pieprz, posyp 2 łyżkami. l. obrazy olejne Piec 15–20 minut.
3. Cebulę czerwoną i słodką paprykę pokroić w drobną kostkę, seler na cienkie plasterki, a cebulę w krążki. Drobno posiekaj koperek i natkę pietruszki. Wszystkie składniki umieścić w dużej misce.
4. Na sos połączyć chudy majonez, musztardę Dijon i ocet. Sól i pieprz do smaku. Grubo posiekaj pieczone ziemniaki. Dodaj do miski z warzywami i ziołami. Polać sosem i wymieszać. Podawaj natychmiast.
Uwaga dla gospodyni
Skład sałatki z chrupiącymi ziemniakami można dowolnie zmieniać, np. usunąć seler, ale dodać świeże ogórki lub cukinię, zwiększyć lub zmniejszyć ilość słodkiej papryki.
Przy okazji
Należy pamiętać, że sałatkę tę należy podawać od razu po przygotowaniu, gdyż po pół godzinie ziemniaki pod wpływem sosu stracą chrupkość.
Winegret z solonymi grzybami
Ten winegret szczególnie dobrze komponuje się z grzybami mlecznymi (czarnymi lub białymi) i mlecznymi szafranami. Smak jest, jak mówią, bogaty.
Winegret z solonymi grzybami
Do przygotowania 6 porcji potrzebne będą:
- ziemniaki średnie – 4 szt.
- marchewka średnia – 4 szt.
- buraki średnie – 2 szt.
- grzyby solone – 150–200 g
- zielona cebula – 7–10 łodyg
- nierafinowany olej słonecznikowy
- sól
- świeżo zmielony czarny pieprz
1. Przygotowane warzywa (każde osobno) zawinąć w folię. Ułożyć na metalowej kratce w piekarniku nagrzanym do 180°C i piec do miękkości. Ziemniaki i marchewka 30–40 minut, buraki 50–80 minut, w zależności od wielkości.
2. Zdejmij folię z przygotowanych warzyw, opłucz zimną wodą i pozostaw do całkowitego ostygnięcia w temperaturze pokojowej. Obierz warzywa.
3. Schłodzone ziemniaki, marchewkę i buraki pokroić oddzielnie w równą kostkę o boku około 1 cm, umieścić w 3 różnych miskach.
4. Ziemniaki, marchewkę i buraki wlać odrobiną oleju słonecznikowego i wymieszać. Należy to zrobić, aby warzywa w winegrecie nie zabarwiły się sokiem z buraków.
5. Pokrój zieloną cebulę bardzo cienko. Solone grzyby umyj, osusz i pokrój w razie potrzeby: małe grzyby można pozostawić w całości, większe można przeciąć na pół lub pokroić na mniejsze kawałki.
6. Wymieszaj grzyby i cebulę z pozostałymi składnikami winegretu. Sól i pieprz do smaku. Doprawić olejem słonecznikowym. Jeśli to możliwe, przed podaniem winegret należy pozostawić na 1 godzinę w chłodnym miejscu.
Uwaga dla gospodyni
Ziemniaki, buraki i marchewkę na winegret z solonymi grzybami lepiej upiec dzień przed przygotowaniem dania. W takim przypadku będą miały czas na dokładne ostygnięcie, dlatego należy je włożyć na noc do lodówki: pozwoli to pokroić warzywa korzeniowe w piękną, równą kostkę.
Przy okazji
Do sosu winegret z solonymi grzybami z oleju słonecznikowego można dodać 1 łyżkę. l. ocet jabłkowy lub czerwone wino: smak potrawy stanie się bardziej pikantny.
Białe ucho
Zupa ze szczupaka i sandacza to prawdziwe królewskie danie. W razie potrzeby możesz dodać inne rodzaje białej ryby, dzięki czemu zupa rybna stanie się jeszcze smaczniejsza.
Białe ucho
Do przygotowania 4 porcji potrzebne będą:
- bulion rybny – 1 l
- Filet z sandacza ze skórą bez ości – 200 g
- filet ze szczupaka ze skórą bez ości – 200 g
- średnie ziemniaki – 2 szt.
- duża cebula – 1 szt.
- marchew średnia – 1 szt.
- warzywa (koperek i pietruszka) – 1 pęczek
- liść laurowy – 1 szt.
- sól
- świeżo zmielony czarny pieprz
1. Ziemniaki i marchewkę pokroić w średnią kostkę. Cebulę drobno posiekaj.
2. Usuń łuski ze skóry szczupaka i sandacza, a rybę pokrój na porcje.
3. Do wrzącego bulionu rybnego włóż cebulę, marchewkę i ziemniaki. Zmniejsz ogień i gotuj na wolnym ogniu, aż ziemniaki będą miękkie, około 15 minut.
4. Na patelnię dodać liść laurowy, filety ze szczupaka i sandacza. Gotuj na średnim ogniu, aż będzie gotowa, usuwając pianę, 5–7 minut. Dodać pieprz i posiekane zioła i podawać gorącą zupę rybną.
Uwaga dla gospodyni
Jak gotować bulion rybny, możesz przeczytać na naszej stronie internetowej.
Przy okazji
Przygotowując zupę rybną istnieje tradycja: podczas gotowania rosołu dusi się w nim głownię, a na koniec wlewa kieliszek wódki.
Wielkopostne kotlety rybne
W tych chudych kotletach nie ma jajek. Semolina odpowiada za to, że kotlety zachowują swój kształt. Dzięki temu doskonale spęcznieje i zwiąże wszystkie składniki.
Wielkopostne kotlety rybne
Do przygotowania 4 porcji potrzebne będą:
- filet z mintaja – 700 g
- cebula – 100 g
- olej roślinny do smażenia – 4 łyżki. l.
- bułka tarta – 4 łyżki. l.
- kasza manna – 30 g
- mąka – 20 g
- czosnek – 1 ząbek
- koperek – 2 gałązki
- świeżo zmielony czarny pieprz
- sól
1. Filet z mintaja pokroić na małe kawałki i przepuścić przez maszynę do mięsa z drobną siatką. Cebulę posiekaj bardzo drobno. Przełóż czosnek przez prasę. Posiekaj koperek.
2. Do miski z mielonym mintajem dodaj cebulę, czosnek i koperek. Zamieszać. Dodaj semolinę i mąkę. Sól i pieprz do smaku. Wymieszaj ponownie.
3. Pozostaw mięso mielone na 30–40 minut. W tym czasie kasza manna spęcznieje i zwiąże składniki, dzięki czemu kotlety rybne nie będą się rozpadać podczas smażenia.
4. Z powstałego mięsa mielonego uformuj małe kotlety. Obtocz je w bułce tartej. Na patelni rozgrzej olej roślinny.
5. Smażyć kotlety z obu stron na złoty kolor. Następnie przykryj patelnię pokrywką i gotuj na małym ogniu przez 5-7 minut.
Uwaga dla gospodyni
Cebulę na mielone kotlety rybne można wstępnie usmażyć na oleju roślinnym. Ta technika jest szczególnie istotna dla tych, którzy nie lubią wyraźnego smaku ryb.
Przy okazji
Jako dodatek do chudych kotletów rybnych można podawać gotowane lub smażone ziemniaki, ryż, kaszę gryczaną lub gotową mrożoną mieszankę warzywną gotowaną na patelni lub w kuchence mikrofalowej.
Ciasto z sandaczem
Tradycyjnie w Niedzielę Palmową na stół podawane są placki rybne. Spróbujcie zrobić te wypieki z sandaczem – będą bardzo smaczne!
Ciasto z sandaczem
Do przygotowania 6 porcji potrzebujesz:
- chude ciasto maślane – 500 g
- filet z sandacza – 300–350 g
- cebula – 100 g
- olej roślinny
- sól
- świeżo zmielony czarny pieprz
1. Do farszu pokroić filet z sandacza na 2 cm kawałki. Cebulę pokroić w drobną kostkę. Smaż cebulę na patelni z olejem roślinnym przez 3 minuty. Dodać rybę i smażyć kolejne 2-3 minuty. Doprawić solą i pieprzem.
2. Na stole posypanym mąką rozwałkuj dwie warstwy ciasta. Uformuj z nich kształt ryby, odetnij nadmiar i zwiń w kulkę. Jedną warstwę układamy na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Na to nakładamy farsz, przykrywamy drugą warstwą i dociskamy brzegi. Pozostałe ciasto rozwałkować na warstwę i pokroić w cienkie paski. Wykorzystaj je do dekoracji „ryba».
3. Nasmaruj ciasto olejem roślinnym. Jeśli nadzienie jest mokre, zrób w górnej części ciasta dziurę, aby nadmiar wilgoci odparował. Ciasto pieczemy w piekarniku nagrzanym do 180°C przez 15–20 minut, aż uzyska złoty kolor.